Etriye 

Etriye, betonarme yapıların daha güçlü olmasını sağlamak amacıyla kiriş, kolon ve benzeri taşıcı sistem elamanlarının çevresine sardırılan, inşaat demirinin çeşitli şekillerde bükülmesi ile elde edilen bir çeşit sargı donatısıdır. 8 ve 10 mm çap özelliğine sahip demir veya çeliklerdir. Deprem yönetmeliğine göre uçlarının 135 derece kıvrılmış olması gereklidir. Geometrik şekillere göre çeşitleri farklıdır. Çokgen, dikdörtgen, fretli ve daire şeklinde etriyeler mevcuttur. Taşıyıcı sistem elemanlarına gelen kesme kuvvetine karşı dayanıklılık sağlar.

Etriyeler taşıyıcı sistem elemanlarının kılavuzluğunu üstlenmekle beraber, inşaat için en önemli faktörlerden biridir. Bu nedenle yapılırken mutlaka elpen kullanılmalı, ölçüler doğru alınmalı ve köşe ölçülerine dikkat edilmelidir. Köşe açıları genelde 90 derece olur. Düzgün olup olmadığı kontrol edilmeli, çivi boyları için de ayrıca özen gösterilmelidir. Bir etriye kolu ile diğerinin arası 350 mm’yi aşmamalıdır.

Etriye Makinası

Etriye makinası, şantiye içinde kullanılan demir kesme ve demir bükme makinasının adıdır. Değişik 3 açı ayarı ile kullanılabilen makine otomatik ve manuel kullanılabilme özelliklerine sahiptir. Yüksek ve stabil güçte çalışan demir bükme makinaları, farklı kullanım özelliklerine göre özel olarak ayarlanabilir. Cihaz kontrol panelinin üstünde yer alan butonlardan çalışma gücü, çalışma hızı ve tork aralığı gerektiği şekilde değiştirilebilir. Ayaktan pedallı model olan etriye makinası modelleri, iki elle güvenli bir şekilde çalışabilmeye imkân tanır. Otomatik kapama fonksiyonu, kullanım sırasında yaşanabilecek olumsuz durumlara engel olabilmeyi sağlar.

Etriye Hesabı

Etriye hesabı, kiriş ağırlıkları hesaplandıktan sonra kesitler alınıp statik hesap yapılır. Kesitler alınırken her bir kirişin bir kesit içerisinde kalması sağlanır. Biro yöntemi uygulanıp her kirişin açıklık ve mesnet momentleri hesaplanır. Her kesit için ayrı statik hesap yapılmaktadır. Bulunan momentlere göre donatıları hesaplanır. Hesaplanan momentlere göre donatılar detaylandırılmaktadır. TS 500’e göre en fazla etriye aralığı ? ≤ ? ? = ?? ? = ??. ? ?? olmalıdır. Statik hesap sonucuna göre momentler bulunduktan sonra, seçilen kiriş boyutlarının yeterli olup olmadığı ve bu momentleri taşıyacak olan donatılar hesaplanır. Betonarme hesaplarına ilk önce açıklıklardan başlanır.

Etriye Nasıl Yapılır

Etriyerlerin uç kısımları 135 derece kıvrılarak kanca şeklinde imal edilir. Hazırlanan bu kancaların yük etkisi altına girdiğinde açılmamaları için beton içinde uzun kolları olacak şekilde bırakılır. Etriye makinelerinin elektrik akımına dikkat edilmeli ve kıvrımın doğru verilip verilmediği muhakkak kontrol edilmelidir.

Etriyeler şantiye içinde makinelerle veya kas gücü ile bükülür. Etriyeler büküldükten sonra kolonlarda ve kirişlerde kullanılmak için biriktirilir. Betonarme kiriş ve kolonlarda, sismik yüklerin etkisi altında oluşabilecek kırılmaların olumsuz etkilerini engellemek için etriye sıklaştırma işlemi yapılır. Bu işlem hayati önem taşır.

Bu yüzden kolon ve kirişlerde, deprem yönetmeliğinde özel olarak belirlenen bölgelerde etriye sıklaştırması uygulanır. Deprem sırasında birleşim bölgeleri olarak isimlendirilen sarılma bölgeleri en çok zorlanmaya maruz kalacak bölgelerdir. Etriye okuma sırasında belirlenen bu bölgelerde beton esnekliğini ve dayanımını artırmak için etriyeler sıklaştırılır.

Etriye Önemi

Etriye ne işe yarar diye bakılacak olursa,17 Ağustos 1999 depremi sırasında hasar almış ve yıkılan binalarda yanlış uygulamaların yıkıma neden olduğu görülmüştür. ‘Afet bölgelerinde yapılacak binalar’ hakkındaki yönetmeliğin uygun gördüğü raporda yapı elemanlarında etriyelerin yeterli sıklıkta yerleştirilmemiş olmaları, kiriş ve kolon düğüm noktalarında etriyelerin hiç olmaması ya da yeterince olmaması nedeniyle bu binalarda da hasarlar meydana gelmiştir.

Depremden sonra yıkılan ve ağır hasar almış binalardan anlaşılacağı üzere entriler hayat kurtarıcıdır. Basıncı tutar ve ağırlığın dağıtılmasına yardımcı olur. Etriyelerin olması gerektiği gibi bir uygulama ile yapılması bu noktada önemini gözler önüne serer. Doğru kalınlıkta demir ya da çeliklerle, sağlam bir şekilde yapılan etriyelerin sıkıştırılması gerekir. Sıkıştırılma işlemi yapılmamış etriyelerde patlamalar meydana gelir ve bu yapıların yıkımına ya da ağır hasar almasına yol açar. Şantiye Malzemeleri arasında bu nedenle önemli bir rol teşkil eder.

Etriye Ölçüleri

Betonarme yapı için en uygun olan etriye donatısını tasarlamak ve düzenlemek hayati önem taşır. Bunun için etriye demirinin kalitesi, etriye aralığı ve çapı tasarımcının elindeki değişken unsurlardır. Etriye, yüksek mukavemetli çelik ve yumuşak çelik çubuklardan ve çelik hasırdan yapılır. Kalın çaplı etriye, donatı kafesinin beton dökümü ve montajı sırasındaki stabilitesini artırır. Bu nedenle çok ince çaplı uygulamalardan kaçınılmalıdır. Bunun yanı sıra, donatı kafesinin stabilitesini oluşturmak kaydı ile işçilik kalitesi daha yüksek, işlemesi kolay, eğilme ve kesme mukavemetine katkısı daha fazla, çatlak kontrolü sağlamak için daha uygun olması gibi nedenlerle, sık ince çaplı etriye, geniş kalın çaplı etriyeye tercih edilir.

Etriye ölçüleri ve aralığı, elemanın binadaki zorlanma şekline (kiriş, kolon) ve etriyeden beklenen işlevselliğe (sargı donatısı, basit etriye) bağlı olarak değişir. Her durumda, elemanın hesabında kullanılan kabul ve teorileri geçersiz kılacak seviyede büyük aralıklar barındırmaması gerektiği gibi, beton dökümü, montajı ve uygun şekilde montajını sağlayacak ölçüde aralıkları bulunmalıdır. Aralık genişlik, etriyenin sadece montaj amaçlı kullanılması gerektiği durumlarda, olması gerekenden sık aralık ise kuşatma bölgelerinde (düğümlere komşu bölgelerde, düğümlerde) önümüze çıkar.

Etriye ve Çiroz Kullanımı ve Temini

Etriye, çatlayan beton yapının bütünlüğünü sağlayarak ve dağılmasını önleyerek ona eğilme ve kayma mukavemeti kazandırır. Bu amaçla kullanılan, yani elemana kayma ve kesme mukavemeti sağlama nedeniyle kullanıldığı zaman basit etriye adını alır. Özellikle kolonlarda, boyuna sarılan etriye, bölgesel hasarını azaltarak stabilizesini korur. Basit etriye aralığı, donatı kafesiyle beraber çatlamış beton yapının bir kafes sistemi şeklinde çalışmasına olanak sağlayacak türde ufak olmalı ama yapının kendi küçük boyutundan ve 20 cm’den büyük olmamalıdır. Etriye kesme mukavemetine katkısı limit durum hallerinde ana etken olarak ön plana çıkar. Bu durum için etriyenin kapasitesi önemlidir.

Etriye Modelleri, Özellikleri ve Fiyatları

Hırdavat temin edilebilecek birçok yerde bulunan, beton dökümü esnasında veya dökümden sonra, kolon donatılarının birbirine bağlanmasını sağlayan malzemeye çiroz denir. Deprem sırasında yatay baskı uygulayan karşı koyar, kiriş ve kolon yapılarını güçlü tutarak pas payının aralığını koruyabilir, etriyenin serbest aralığını azaltır. Şantiye malzemeleri toptan temin edilebilir.

Bu malzemeler arasında etriye çiroz ve pilyelerin ana malzemesi olan çelik de mevcuttur. Kesme gücüne karşı koymak üzere betonarme döşeme ve kirişlere yerleştirilen, özel şekillerde bükülmüş betonarme demirine de pilye denir. Beton içerisine basınç ve çekme yüklerini desteklemesi için konan şekillendirilmiş demirdir. İnşaat malzemesi ağırlıklı olmak üzere iş yapan birçok büyük nalbur toptan ve perakende satışlarında bu yapı destek malzemelerini de stokunda bulundurur.

Siz de www.santiyeciniz.com sitesinde bu ve temel yapı malzemelerinin toptan alımlarında ciddi kar farkı görebilirsiniz. Bu noktada devreye giren ana etken, çok tercih edildiği için sürümden kazanma mantığı ile fiyatını düşük, kalitesini yüksek tutan marka mantığıdır. Projelerde öngörülen ve temini gereken malzemelerin tek bir noktadan temini hem maddi anlamda ciddi farklara sebep olur hem de kalite düzeyi sabit kalır.

Etriye ve diğer ürünlerimizi sitemiz üzerinden inceleyebilir, dilediğiniz ürünü anında sepetinize ekleyebilirsiniz.